بخش اول : معرفي مراحل ديجيتال ماركتينگ
امروزه مسئله ديجيتال ماركتينگ از جمله داغ ترين مباحث در زمينه بازاريابي است. مي توان گفت كمتر كسب و كاري وجود دارد كه اندكي پس از آغاز به كار ايدهي توسعه بازار خود را از طريق ديجيتال ماركتينگ در سر نپرورانده باشد.

در اين سري از مقالات سعي شده است تا بازاريابي به طور خاص از منظر ديجيتال ماركتينگ بررسي شود و علاوه بر ذكر مفاهيم تئوريك به زبان قابل درك، نمونه هاي عملي و تجارب با ارزش از زاويه ديد يك مدير ارشد با سابقهي سالها فعاليت در حوزه ديجيتال ماركتينگ نيز گنجانده شود.
با توجه به گسترش ارتباط مردم و حضور آنها در رسانههاي ديجيتال مانند موبايل و وب، بازاريابان متوجه شدند ميتوانند براي بازاريابي محصولات و خدمات خود از اين مسير استفاده نمايند. در واقع در فضاي بازاريابي به دنبال محلي هستيم كه توجه مخاطب در هر عرصه و زماني به آن جلب شود. بيلبوردهايي كه در اتوبانها نصب شدهاند، پاسخي به حضور مخاطبين در بزرگراهها و ترافيك هستند و هدف استفاده از توجهي است كه ميتوانند داشته باشند. ديجيتال ماركتينگ نيز بدين شكل به وجود آمد. با توجه به حضور مخاطب در فضاي ديجيتال رستهاي از ابزارها با ويژگيهاي خاص خود به وجود ميآيند تا بتوانند در فضاي ديجيتال به اقدامات بازاريابي بپردازند.
ديجيتال ماركتينگ (بازاريابي ديجيتال) چيست؟
ديجيتال ماركتينگ نوعي از بازاريابي است كه به جاي رخداد در فضاي واقعي در فضاي ديجيتال اتفاق مي افتد. هرچند براي يك كسب و كار تفكيك اين دو مورد چندان صحيح نيست. زيرا هر كسب و كار داراي برنامه بازاريابي مشخص است كه در آن برخي از حركات بازاريابي و نقاط تماس (touch point) به دليل آنلاين بودن مشتريان از طريق ديجيتال ماركتينگ و فضاي آنلاين صورت ميگيرد.
قبل از آن كه بخواهيم وارد بحث ديجيتال ماركتينگ شويم، بايد با بازاريابي آشنايي پيدا كنيم. بازايابي نگرش هاي مختلفي دارد. برخي ممكن است بازاريابي را با مفهوم ويزيتوري اشتباه بگيرند. بازاريابي به معناي يافتن بازارهاي جديد و همچنين مشترياني كه به محصولات و خدمات ما نياز دارند، ميباشد.
بازاريابي چيست؟
بازاريابي داراي مكاتب و مراحل مختلفي است. اما جامعترين و تجويزي ترين و مرحله بندي ترين بازاريابي متداول فيليپ كاتلر ميباشد. تعريفي كه كاتلر از بازاريابي ارائه ميدهد :"بازاريابي طيف وسيعي از فعاليت هايي است كه به قصد انجام مبادلاتي كه به تأمين اهداف انفرادي و سازماني منجر گردد؛ صورت مي گيرد. "به زبان ساده هر كسب و كاري داراي تعدادي محصول (خدمات يا كالا) بوده و به دنبال ارائه بيش تر و بهتر محصولات خود است. در مدل فيليپ كاتلر عملا شما از يك مسيري وارد شده، با تحقيقات بازار و پيچيدگيهاي بازار شروع ميكنيد. پس از جمعآوري اطلاعات مورد نياز ، فرايند خود را براي تشكيل بازار هدف و انتخاب بازار هدف آغاز كرده و بر روي مشتريان هدف متمركز ميشويد . در مرحله بعد چند فرآيند هم زمان انجام ميشود، محصولات و خدمات، قيمت گذاري، مشوق هاي مشتري ،گستره توزيع و پخش و موارد ديگر مشخص ميشوند. پس از آن وارد مرحله اجرا شده و همواره به كنترل مراحل اجرا شده پرداخته ميشود. در بازاريابي ديجيتال نيز از همين رويكرد استفاده شده، با اين تفاوت كه از ابزارهاي ديجيتال در آن استفاده ميگردد.
حوزههاي تخصصي ديجيتال ماركتينگ چيست؟
در اين ميان رشتههاي تخصصي در ديجيتال ماركتينگ مانند ويدئو ماركتينگ(بازاريابي ويدئويي)، وايرال ماركتينگ (بازاريابي ويروسي)، كانتنت مارگيتينگ (بازاريابي محتوايي)، گيميفيكيشن، پروموشن كدها وجود دارند. در واقع عميق شدن روي اين روشها با توجه به اهداف كسب و كار شما موجب كسب نتيجه بهتر ميگردد. براي مثال وقتي ميخواهيد در گوگل بيشتر ديده شويد مقوله كانتنت ماركتينگ به شدت مفيد است. زيرا تهيه محتوا مناسب و باكيفيت بازديد سايت شما را افزايش داده و طبق الگوريتمهاي گوگل جايگاه بالاتري كسب خواهيد كرد.
مزاياي ديجيتال ماركتينگ چيست؟
پيچيدگيهاي بازاريابي بايد توسط يك سري دسته بندي و مرحله بندي آسان شوند و با يك نگاه كلي بايد متوجه شد با توجه به نوع كسب و كار به كدام يك از بخش هاي بازاريابي ديجيتال نياز است و كدام يك از كمپين هاي ديجيتال ماركتينگ بايد استفاده شود. از آن جايي كه فضاي ديجيتال بيش از گذشته در دسترس است و ابزار ديجيتال داراي ويژگي هاي استثنائي بسياري است؛ اين امكان فراهم شده كه بتوان با هزينههاي بسيار پايين تر به حجم بيش تري از مخاطبين دسترسي داشت. اين تحولات باعث شده ديجيتال ماركتينگ نسبت به ساير روشهاي بازاريابي مورد توجه بيشتري قرار گيرد. البته بايد توجه داشت به دليل وجود اطلاعات فراوان و عموما آشفته، مخاطبين در ميان حجم انبوهي از دادههاي ورودي دچار سردرگمي شده و قادر نخواهند بود به درستي دادهها و اطلاعات موردنظر خود را بيابند. امروزه فعاليت هيچ كسب و كاري بدون توجه جدي و افزايش سطح سرمايه گذاري بر ديجيتال ماركتينگ انجام نمي شود. چون هزينه هاي بسيار كمتري را متحمل ميشود. هم چنين چون به تدريج مخاطبين در حال كوچ از نگاه سنتي به نگاه ديجيتال هستند، بازاريابي در فضاي سنتي پر هزينه و كم بازده به نظر ميرسد. از اين رو بايد با آشنايي با روشها و ابزارهاي ديجيتال ماركتينگ، مديريت آنها، به كارگيري متخصصين اين حوزه و بهره مندي از مشاوره تخصصي آنها در جهت توسعه كسب وكار به درستي گام برداشت.
نه تنها حضور در فضاي ديجيتال بلكه ارائه نقاط تمايز از ساير رقبا براي مخاطبان روش ها و نكات بسياري دارد كه نياز به بررسي استراتژي كسب و كار در وهله اول و سپس برنامه ريزي خواهد داشت. در اين سري از مقالات با عنوان "ديجيتال ماركتينگ چيست؟" به بررسي گام هاي ديجيتال ماركتينگ كه عبارتند از: تحليل بازار، بخش بندي بازار، هدف گذاري بازار، تعيين جايگاه در بازار پرداخته و در پايان نيز موارد موجود در "معجون بازاريابي" به دقت بررسي مي شود.